1 Ιουλ 2010

Τα "άκλιτα" επίθετα

Κάποια επίθετα όπου το αρσενικό καταλήγει σε άτονο -ων (ο επείγων, ο ενδιαφέρων, ο συμφέρων, κ.ά.) χρησιμοποιούνται πολύ συχνά ως να είναι παντελώς άκλιτα. Ο ομιλητής, παρασυρόμενος από την ηχητική ομοιότητα του αρσενικού με το ουδέτερο (ο επείγων - το επείγον) ισοπεδώνει τη λέξη και δεν την κλίνει με τίποτα, υιοθετώντας τον ουδέτερο τύπο του ρήματος για οτιδήποτε βρεθεί μπροστά του. Έτσι, ακούμε:

έχω μια ΧΧ-επείγον-ΧΧ δουλειά (αντί του ορθού μια επείγουσα δουλειά)
είδα μια ΧΧ-ενδιαφέρον-ΧΧ ταινία (αντί του ορθού μια ενδιαφέρουσα ταινία)

κ.ο.κ. Το επίθετο παραμένει άκλιτο και στις πτώσεις, π.χ.

του ΧΧ-επείγον-ΧΧ περιστατικού (αντί του ορθού του επείγοντος περιστατικού),

ενώ, το πλέον ταλαιπωρημένο απ' όλα αυτά, το επείγον, χρησιμοποιείται και ως επίρρημα:

φώναξέ τον και τον θέλω ΧΧ-επείγον-ΧΧ! (αντί του ορθού επειγόντως).

Για το τελευταίο, πιθανότατα ο ομιλητής παρασύρεται από φράσεις του τύπου τον θέλω για κάτι επείγον, όπου στη συντόμευση (απάλειψη της φράσης για κάτι) οι λέξεις που παραμένουν ...δεν προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα.

Εξαίρεση από τον αντί-κανόνα αποτελούν τα επίθετα με κατάληξη -εύων, όπως πρωτεύων - πρωτεύουσα, προεδρεύων - προεδρεύουσα, κ.ο.κ. όπου το λάθος συναντάται πολύ πιο σπάνια.

1 σχόλιο: